लघुकथा

रंगुनी रंगात या.

मोकळ्या आकाशाखाली असं पहुडणं नयनला फार आवडायचं. त्यात तो बर्याच दिवसांनी गावी आला होता.
वाडवडीलांची जमीन, नारळीपोफळीच्या बागा,वडीलोपार्जित घर इथेच असल्याने त्याच्या वडीलांनी इथेच डाॕक्टरकी केली. त्याचं  दहावीपर्यंतचं home schooling ही इथच झालं. मग मात्र आई बाबांनी शहरात जायचा निर्णय घेतला.

शहरात नविन बंगला बांधला, क्लिनिक थाटलं. बाबांचा स्वभाव आणि  हातगुण दोन्हीमुळे छान जम बसला थोड्याच दिवसात. कशाला काही कमी नव्हतं. नयनसाठी नवी गाडी.  ड्रायवर रोज काॕलेजला सोडायचा काही दिवस. पण नयनच्या गोड स्वभावामुळे लवकरच खूप मित्र जमले. मग कोणाच्यातरी स्कूटरवर नाहीतर बाईकवर काॕलेजला जाणं येणं सुरू झालं.

नयनचे आईबाबा प्रेमळ, स्नेहशील, मनमोकळे. नयनवर कधी कसलं दडपण नव्हतं. तोही हुशार ,मनमेळावू. गावाकडे जरा एकटा वाढलेला नयन इथे मित्रांमधे रमून गेला.

अभ्यासात हुशार असलेला नयन वक्तृत्व स्पर्धा  गाजवायचा, बुद्धिबळ  खेळायचा,  गणपतीत ढोल वाजवायलापण पुढे असायचा.
आई बाबांबरोबर त्याने परदेश वार्याही केल्या होत्या. आणि  गावाकडेतर महिन्या दोन महिन्यांनी चक्कर  व्हायचीच.

बघताबघता MSW करून नयन समाजकार्याला भिडला. त्यानी एक संस्था सुरू केली. अनाथ लहान मुलांना मदत करणारी. काम वाढत होतं, मदतनीस वाढत होते.मनापासून काम करणार्या नयनचं कौतुक होत होतं. परदेशी संस्थांबरोबरही संबंध असल्याने परदेशवार्याही होत होत्या. त्यात गावाकडच्या चकरा जरा कमी झाल्या होत्या.

अशातच त्याची मदतनीस म्हणुन डाॕ. निहिरा त्याच्या आयुष्यात आली. सतत खळखळून हसणारी, खूप बोलणारी, लहानमुलांना पटकन आपलसं करून समजावणारी आणि  मुख्य म्हणजे पैशाची हाव न धरता मनापासून काम करणारी. नयनचे सर्वच मित्र, सहकारी खूपच चांगले होते पण निहिरानी त्याच्या मनाचा ठाव पहिल्याच भेटीत घेतला. त्याला  प्रथम भेटणारी व्यक्ती  त्याला पहाताच अपराधी भावनेने त्याला म्हणे, " Oh, I am sorry". आणि  मग त्याला जरुरी नसलेली मदत करायची तयारी दाखवी.

पहिल्याच भेटीत निहिरा बोलली होती, " सर, तुमच्या लक्षात यायला हवं, ही मुलं प्रेमाची भुकेली आणि  कुपोशीत तर आहेतच पण त्यांच्यात आपण शिकू शकतो, काही करू शकतो ही जिद्द भरवायला हवी. जगाविषयी वाटणारी भिती घालवायला हवी. तुम्ही नुसतं त्यांना अन्न, निवारा आणि  शिक्षणाच्या सोयी देऊन नाही भागणार." तीचं स्पष्ट बोलणं त्याला आवडलं. मुख्य  म्हणजे तीनी त्याच्या व्यंगाबद्दल बिलकुल  सहानुभूती  दाखवली नाही.

बर्याच ओळखीनंतर तो तीला म्हणाला, "तू किती सहज वर्णन करतेस सगळ्या गोष्टींच, पण मला तर हे ही माहित नाही की आकाशाचा रंग नीळा म्हणजे नक्की  कसा? झाडं हिरवी म्हणजे काय?" त्यावर ती  त्याचा हात हातात घेत म्हणाली, " मोकळ्या आकाशाखाली पहुडतोस, मग एखादी वार्याची झुळुक तुला स्पर्श  करते, तीला रंग नसतोच पण त्या क्षणी सुखावून तुझ्या मनात जे आकाश येतं तोच त्याचा रंग. पानांना किंवा फुलांना ओंजळीत घेताना त्यांचा गंध नाकात शिरतो. गंधाला रंग नसतो पण स्पर्श आणि  गंध अनुभवताना डोळ्यासमोर येतो तोच त्यांचा रंग. पक्षाच्या किलबिलीला रंग नसतोच पण ती ऐकताना डोळ्यासमोर येतो तोच पक्षाचा रंग. अरे, रंग , आकार व्यवहारापुरते. अंतरंगात हरक्षणी उमटतात तेच खरे रंग!"

आत्ताही तो तेच आठवत होता, मनातल्या मनात खुल्या आभाळात रंग भरत होता. निहिराच्याच आग्रहाने तो आॕपरेशनला तयार झाला होता. इतकी वर्षे आॕपरेशन नंतर नाहीच मला हे रंगीत जग दिसलं तर? ह्या भितीनी आॕपरेशनला तो तयारच झाला नव्हता. त्याच्या मनाची तयारी निहिरानी केली. तीचं म्हणणं  " तुला दिसायला लागणारच, पण अगदी समजा नाहीच दिसायला लागलं तर आत्ता काय वाईट चाललय? आणि  मी कधीही असणारच बरोबर."कुठल्याही गोष्टीकडे सकारात्मक तरीही व्यवहारानी पहाणं आणि  ज्यावर आपलं नियंत्रण नाही ती गोष्ट सहज स्वीकारणं, तो तीच्याकडून शिकला होता.

त्यानी दीर्घ  श्वास घेतला. उद्या तो नितळ मन घेऊन आॕपरेशनला सामोरा जाणार होता. आॕपरेशन नक्की  यशस्वी होणार मग तो दुनियेतले सगळे रंग मनसोक्त  डोळ्यात भरुन घेणार होता. पण काहिही झालं तरी त्याच्या अंतरंगात उमटलेले आईबाबांच्या वात्सल्याचे, आप्तांच्या कौतुकाचे,मित्रांच्या मैत्रीचे,सहकार्यांच्या आदराचे, निहिराच्या सुंदर  प्रेमाचे आणि  परमेश्वराच्या कृपेचे निखळ खरे , पक्के रंग कधीच फिके होणार नव्हते. आकाशाकडे हात जोडत नयन खुशीत हसला. मनापासून.